O Αντιπρύτανης Έρευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης του ΑΠΘ Στράτος Στυλιανίδης μιλάει στο SPEAKNEWS για το πώς η Διοίκηση του Πανεπιστημίου συμβάλλει στην ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας, με αποτέλεσμα την δημιουργία δεσμών με την αγορά και την συμβολή του ΑΠΘ στην αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό της Ελληνικής Βιομηχανίας. Στόχος είναι όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της Ελλάδας να μετατραπεί σε πανεπιστήμιο του κόσμου.
1. κ.Στυλιανίδη, το ΑΠΘ είχε μια εξαιρετική παρουσίαση στην 85η ΔΕΘ με πολύ αξιόλογα εκθέματα από έργα των φοιτητών του. Που οφείλεται αυτός ο άνεμος δημιουργίας που πνέει στο ΑΠΘ; Ισχύει κάτι ανάλογο και στα υπόλοιπα ΑΕΙ της χώρας;
Η 85η ΔΕΘ έδωσε την ευκαιρία να επιστρέψει η ζωή στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Και να παρουσιάσουμε ως Πανεπιστήμιο πολυθεματικά έργα των ερευνητικών μας ομάδων. Αυτός λοιπόν ο άνεμος δημιουργίας αποδίδεται καταρχήν στους ανθρώπους του ΑΠΘ. Οι ερευνήτριες και οι ερευνητές μας χαρακτηρίζονται από υψηλή επιστημονικότητα που σε συνδυασμό με την εξωστρέφεια που χτίζουμε όλοι μαζί οδηγεί στην αναβάθμιση του ΑΠΘ στο εθνικό οικοσύστημα καινοτομίας. Σαφώς οι συνδυασμένες ενέργειες που πραγματοποιούνται από όλους τους φορείς που εμπλέκονται στο οικοσύστημα καινοτομίας λειτουργούν αθροιστικά και το τοπίο αλλάζει συνολικά για τα ελληνικά πανεπιστήμια.
Να σημειώσω βέβαια ότι είναι σαφής και ο ρόλος των μηχανισμών και της διοίκησης του ΑΠΘ που επιταχύνουν αυτή την ανάπτυξη και ωθούν την ακαδημαϊκή κοινότητα στη δημιουργία, τη συνεργασία, την υλοποίηση και αξιοποίηση της έρευνας. Χαρακτηριστική προς αυτή την κατεύθυνση είναι η συνεισφορά του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας ΑΠΘ στην υποβολή προτάσεων για εθνικά, ευρωπαϊκά και διεθνή χρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα, στην πλήρη ψηφιοποίηση και απλοποίηση όλων των διοικητικών υπηρεσιών κατά τη διαχείριση των χρηματοδοτούμενων έργων, αλλά και η υποστήριξη στην αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και τη διασύνδεση με τη βιομηχανία μέσω του Γραφείου Μεταφοράς Τεχνολογίας. Της πιο ώριμης δομής μεταφοράς τεχνολογίας στα πανεπιστημιακά δεδομένα της χώρας.
2. Όλα δείχνουν ότι το ΑΠΘ πρωτοπορεί στην έρευνα και την καινοτομία και κάνει συστηματικά και σταθερά βήματα για σύνδεση της έρευνας με την βιομηχανία και την αγορά εργασίας. Έχετε επιτύχει αυτό το στόχο; Τι προβλήματα αντιμετωπίζετε;
Η ίδρυση έντεκα (11) τεχνοβλαστών είναι ενδεικτική της επιχειρηματικής ανάπτυξης της έρευνας που πραγματοποιείται στο ΑΠΘ. Η πρόσφατη μάλιστα επένδυση ύψους 160.000 ευρώ του TECS Capital Fund στην περιοχή μας έγινε πρόσφατα στη CYCLOPT, μια spin-off της Θεσσαλονίκης, που ιδρύθηκε από το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΑΠΘ και παρέχει λύσεις στον τομέα της ποιότητας λογισμικού. Την τρέχουσα περίοδο, το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας του ΑΠΘ υποστηρίζει τη δημιουργία άλλων έξι (6) τεχνοβλαστών, από το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών, το Τμήμα Χημείας, το Τμήμα Ιατρικής, το Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ, το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Οι συνεχείς διακρίσεις δε τόσο των spin-off του ΑΠΘ όσο και των φοιτητικών ομάδων του αποτυπώνουν την εξαιρετική δουλειά που γίνεται από τις ερευνητικές ομάδες.
Αξίζει βέβαια εδώ να αναφέρουμε τον ισχυρό δεσμό που αναπτύσσει ολοταχώς το ΑΠΘ με τη βιομηχανία. Την τελευταία πενταετία έχουν υλοποιηθεί περισσότερα από 2.800 έργα, ενώ τα έσοδα από αυτές τις συνεργασίες αγγίζουν τα 46,6 εκ. €, δηλαδή 17,9% του Κ.Ε. του ΕΛΚΕ ΑΠΘ. Όλοι βλέπουμε πως υπάρχει μία κινητικότητα επενδύσεων στη χώρα μας. Ακόμη περισσότερο στη Θεσσαλονίκη, που μετατρέπεται σε κόμβο καινοτομίας. Ωστόσο, οι χαμηλές επιδόσεις της χώρας μας σε πολύ σημαντικούς δείκτες καινοτομίας δείχνουν ότι η πολύτιμη έρευνα που παράγεται στα ελληνικά πανεπιστήμια μένει κατά βάση αναξιοποίητη. Χτίζουμε συνεχώς γέφυρες συνεργασίας με την αγορά και συμβάλλουμε καθοριστικά στην αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής – και όχι μόνο – βιομηχανίας.
Προβλήματα πάντα υπάρχουν και ασφαλώς η ευρεία αποδοχή της επιχειρηματικότητας και της εξωστρέφειας ενός ελληνικού πανεπιστημίου δεν κερδίζεται από τη μια μέρα στην άλλη. Θεωρώ πως βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο και θα συνεχίσουμε προς αυτή την κατεύθυνση.
3. Η Βόρεια Ελλάδα με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη φαίνεται να μετατρέπεται σε κόμβο καινοτομίας και πόλο έλξης ανθρώπινου δυναμικού υψηλών γνώσεων και δεξιοτήτων. Το ΑΠΘ εφαρμόζει κάποια στρατηγική για παραγωγή ταλέντων αλλά και προσέλκυση Ελλήνων, αλλά και αλλοδαπών από το εξωτερικό;
Το ΑΠΘ τροφοδοτεί τα τελευταία χρόνια με εξειδικευμένο επιστημονικό ερευνητικό προσωπικό όλους τους διεθνείς κολοσσούς που έχουν εγκατασταθεί στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Άλλωστε αυτοί οι άνθρωποι αποτέλεσαν και το μεγαλύτερο κίνητρο που προσέλκυσε αυτές τις επενδύσεις. Προχωράμε όμως ακόμα ένα βήμα μπροστά και αυξάνουμε την εξωστρέφεια του πανεπιστημίου μας με δράσεις που θα φέρουν νέα ταλέντα στην περιοχή. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2003 μέχρι σήμερα ο ΕΛΚΕ ΑΠΘ συμμετέχει ενεργά στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κινητικότητας Ερευνητών (EURAXESS) και λειτουργεί ως Κόμβος Κινητικότητας Ερευνητών. Πρόσφατα ο Κόμβος συμμετείχε σε συνεργασία με το Γραφείο Διασύνδεσης, στη διεκδίκηση και υλοποίηση πιλοτικών προγραμμάτων με στόχο τη μείωση της διαφυγής των ερευνητών από την Ελλάδα.
Ενδεικτικά αναφέρω τη συμμετοχή μας σε συνεργασία με το Γραφείο Διασύνδεσης του ΑΠΘ, στη διεκδίκηση και υλοποίηση του Πιλοτικού Προγράμματος HORIZON 2020 ERA-Mobilcar, με στόχο τη μείωση της διαφυγής των ερευνητών από την Ελλάδα (Brain Gain). Στο πλαίσιο αυτό διοργανώθηκε το ERA Mobility και Career Days, για τη διευκόλυνση σύνδεσης των ερευνητών με τη βιομηχανία, τη διοργάνωση εξατομικευμένων συνεντεύξεων για την ενίσχυση του matchmaking μεταξύ ερευνητών και βιομηχανίας και την κινητοποίηση ερευνητών όλων των πεδίων προκειμένου να ενισχύσουν τις προοπτικές της καριέρας τους μέσω των Career Talks.
Σημαντική ήταν επίσης η συμμετοχή μας στη διεκδίκηση και υλοποίηση του Πιλοτικού Προγράμματος CDCs (Career Development Centers) στο πλαίσιο του έργου TOP III (2017-2018), με στόχο τη σύσταση Κέντρων Ανάπτυξης Σταδιοδρομίας, τα οποία παρέχουν συμβουλευτική ανάπτυξης σταδιοδρομίας (career development), μεγαλύτερη σύνδεση με την αγορά εργασίας και συνολική επαγγελματική καθοδήγηση με προσανατολισμό στους ερευνητές και τη σύνδεσή τους με “non-academia” θέσεις εργασίας και τη βιομηχανία συνολικότερα.
Παραμένουμε ενεργοί στο Ελληνικό Δίκτυο EURAXESS αφενός για να συνεχίσουμε φυσικά την μακρόχρονη πολύ καλή συνεργασία που έχει οδηγήσει έως σήμερα σε απτά αποτελέσματα, αλλά και να αναπτύξουμε δραστηριότητες, οι οποίες θα φέρνουν σε πρώτο πλάνο την αποτελεσματική σύνδεση της έρευνας με την αγορά. Σε μία λογική αξιοποίησης του διανοητικού κεφαλαίου της χώρας μας και γεφύρωσης του κενού μεταξύ της γνώσης, της καινοτομίας και της τελικής αξιοποίησής της.
4. Φαίνεται λοιπόν ότι η διεθνοποίηση του ΑΠΘ αποτελεί ένα στοίχημα του Ιδρύματος για την ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας. Ποιες άλλες ενέργειες έχουν γίνει προς την κατεύθυνση αυτή;
Η δημιουργία, αλλά και η ενίσχυση των υφιστάμενων δικτύων διεπιστημονικής συνεργασίας με πανεπιστήμια και ερευνητικές ομάδες του εξωτερικού, στο πλαίσιο της διεθνοποίησης του ΑΠΘ αποτελεί στρατηγικό στόχο του πανεπιστημίου μας, στο πλαίσιο της αναβάθμισής του στον άξονα της καινοτομίας. Ο σκοπός είναι να δημιουργηθούν κανάλια ενσωμάτωσης ερευνητριών και ερευνητών σε διεπιστημονικές ομάδες χωρίς κανέναν περιορισμό. Με μοναδικό κριτήριο τη συμπληρωματικότητα της γνώσης, τη συνεργασία, την κοινή στόχευση στη δημιουργία και την υλοποίηση καινοτόμων ιδεών.
Για παράδειγμα, σας αναφέρω την πρόσφατη πρωτοβουλία της Αντιπρυτανείας Έρευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης του ΑΠΘ για το συντονισμό της προετοιμασίας και την υποβολή προτάσεων στη Δράση «Teaming» του νέου προγράμματος πλαισίου Ορίζοντας Ευρώπη (2021-2027) με στόχο την ίδρυση κέντρων Αριστείας στο Ίδρυμά μας που θα αποτελέσουν κατεξοχήν πόλο έλξης ανθρώπινου δυναμικού από όλες τις χώρες. Η δυναμική συμμετοχή του Πανεπιστημίου μας στο νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο χρηματοδότησης με υψηλού επιπέδου ανταγωνιστικές προτάσεις υλοποίησης ερευνητικών προγραμμάτων και ίδρυσης νέων υποδομών έρευνας, πρόκειται να είναι καθοριστική για το μέλλον της Έρευνας και της Καινοτομίας στο ΑΠΘ.
Επιδιώκουμε σαφώς λοιπόν την ενίσχυση της εικόνας του οργανισμού μας, ούτως ώστε να προσελκύσουμε καταξιωμένους ερευνητές, ως ένας φορέας με διαφανείς διαδικασίες πρόσληψης και καλές συνθήκες εργασίας. Αλλά και την υιοθέτηση εκείνων των πρακτικών που και τώρα, αλλά και στο μέλλον θα φέρουν το ΑΠΘ σε πλεονεκτική θέση στις αξιολογήσεις χρηματοδοτικών προτάσεων.
Στο ίδιο κλίμα, βρισκόμαστε ήδη στη διαδικασία κατάρτισης του πρώτου Σχεδίου για την Ισότητα των Φύλων (Gender Equality Plan). Το Σχέδιο αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα, ώστε να ενσωματωθεί η διάσταση του φύλου σε όλες τις ακαδημαϊκές, ερευνητικές και διοικητικές πρακτικές του Πανεπιστημίου μας. Ως Πανεπιστημιακό Ίδρυμα πρότυπο για τις επιδόσεις του στη διδασκαλία, την έρευνα και την καινοτομία, αλλά και ως μία από τις πιο πολυπληθείς ακαδημαϊκές κοινότητες της χώρας, οφείλουμε να αμβλύνουμε άμεσα τις έμφυλες διακρίσεις. Και να προωθήσουμε την πρόσβαση των γυναικών επιστημόνων εξίσου σε όλες τις ακαδημαϊκές βαθμίδες και θέσεις της διοίκησης του ΑΠΘ, αλλά και στην έρευνα και την καινοτομία.
5. Η ίδρυση των αγγλόφωνων προγραμμάτων εκπαίδευσης που ανακοινώθηκε πρόσφατα από το ΑΠΘ πρόκειται να αλλάξει τα δεδομένα και στην έρευνα που πραγματοποιείται στο πανεπιστήμιο;
Ασφαλώς και η έρευνα είναι αλληλένδετη με τη διδασκαλία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μιας ακαδημαϊκής κοινότητας. Τα αγγλόφωνα προγράμματα εκπαίδευσης είναι για το ΑΠΘ ένα όχημα εξωστρέφειας με πολλαπλά οφέλη τόσο για την έρευνα που υλοποιείται στους κόλπους του όσο και για τον ίδιο τον τόπο που ανοίγει τις πόρτες του σε όλο τον κόσμο. Οι εκατοντάδες αιτήσεις που έγιναν από 20 διαφορετικές χώρες του κόσμου για το αγγλόφωνο Προπτυχιακό Τμήμα Ιατρικής φανερώνουν την αξιοπιστία του Ιδρύματός μας στο εξωτερικό. Αλλά κυρίως την τεράστια δυναμική που υπάρχει!
Το ΑΠΘ είναι το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της Ελλάδας και ήρθε η ώρα να μετατραπεί σε πανεπιστήμιο του κόσμου. Τολμηρές πρωτοβουλίες όπως η συγκεκριμένη, συμβάλουν στη διεθνή προβολή της χώρας μας, της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου των δασκάλων μας και των νέων ευκαιριών που δίνει πια αυτή η χώρα στην επιχειρηματική ανάπτυξη με επίκεντρο καινοτόμες ιδέες που γεννιούνται στα ερευνητικά μας εργαστήρια.
Αντίστοιχου βεληνεκούς φαίνεται να είναι και η απήχηση του νέου αγγλόφωνου μεταπτυχιακού του ΑΠΘ στη Βιοϊατρική Μηχανική, το οποίο ξεκινάει στις 18 Οκτωβρίου. Το πρόγραμμα έχει συσταθεί από τα τμήματα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Μηχανολόγων Μηχανικών, Χημικών Μηχανικών, Πληροφορικής, Ιατρικής και Βιολογίας του ΑΠΘ. Σκοπός του είναι η παροχή εξειδικευμένων γνώσεων σε θέματα χρήσης και ανάπτυξης προηγμένων εφαρμογών των τεχνολογιών της Βιοϊατρικής Μηχανικής σε συστήματα υγείας για πρόληψη, διάγνωση, θεραπεία και αποκατάσταση.
Το πανεπιστήμιο είναι δεξαμενή ιδεών. Ιδεών των ανθρώπων του, ανεξαρτήτως προέλευσης, φύλου ή άλλων χαρακτηριστικών. Μόνο αν αναδείξουμε όλες τις ιδέες ισότιμα θα καταφέρουμε να προάγουμε την ποιότητα της έρευνας, να ενισχύσουμε την αποδοτικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία των ΑΕΙ και θα διευρύνουμε τους ορίζοντές μας.
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.