«H ανάγκη είναι η μητέρα της εφεύρεσης» λέει ένα παλιό ρητό, το οποίο αποδεικνύει ότι η εφευρετικότητα -και αντίστοιχα η καινοτομία- αναδεικνύεται μέσα από την ανάγκη· ανάγκη για επιβίωση και ανάπτυξη. Η ελληνική οικονομία παρότι βρέθηκε πολλές φορές σε «ανάγκη», δεν ανέπτυξε την εφευρετικότητά της, η οποία μεταφράζεται πλέον σε καινοτομία. Πολλοί πιστεύουν ότι η καινοτομία αφορά αποκλειστικά νέες τεχνολογικές λύσεις, αλλά αυτό δεν ισχύει διότι η καινοτομία μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα επιστημονικά πεδία. Πρόκειται ουσιαστικά για πρωτοποριακές ιδέες που δύνανται να βελτιώσουν είτε τη διαδικασία μέσω της οποίας παράγεται ένα προϊόν ή μία υπηρεσία, είτε το ίδιο το προϊόν ή την υπηρεσία, αλλά και να δημιουργήσουν κάτι καινούριο εκ βάθρων. Η επίσημη απόδοση του όρου αφορά στην ανάπτυξη και εφαρμογή ιδεών και τεχνολογιών που βελτιώνουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες ή καθιστούν την παραγωγή τους αποδοτικότερη.
Η ατμομηχανή είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα καινοτομίας. Μέσω αυτής άλλαξαν ριζικά οι μεταφορές, κατέστη δυνατή η μαζική παραγωγή το 18ο αιώνα και πυροδότησε την πρώτη βιομηχανική επανάσταση. Με λίγα λόγια μία καινοτομία αποτέλεσε το επίκεντρο μίας ολόκληρης βιομηχανικής επανάστασης και την αφορμή για να αλλάξει ο τρόπος που λειτουργεί και επιχειρεί ολόκληρος ο πλανήτης. Η έρευνα και η καινοτομία είναι δύο έννοιες αλληλένδετες και αλληλεξαρτώμενες με εφαρμογή όχι μόνο σε θέματα τεχνολογίας, αλλά και σε πολλά άλλα επιστημονικά πεδία. Συνδυαστικά με τον όρο ανάπτυξη, έχουν αποτελέσει ένα δημοφιλές τρίπτυχο επιχειρηματικής εξέλιξης τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, έχουν αναπτυχθεί πολλά συστήματα με δείκτες που μετρούν το επίπεδο καινοτομίας ανά χώρα, όπως το European Innovation Scoreboard για τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και το Global Innovation Index σε παγκόσμιο επίπεδο. Αξίζει λοιπόν να ρίξουμε μία ματιά στις επιδόσεις μας. Στον δείκτη European Innovation Scoreboard η Ελλάδα εντάσσεται στις χώρες με μέτριες επιδόσεις και κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις στη σχετική λίστα, αλλά από την άλλη είναι μία από τις χώρες με τη μεγαλύτερη βελτίωση στις επιδόσεις της στο διάστημα 2014-2021. Στη μελέτη Global Innovation Index βρισκόμαστε στην 47η θέση για το 2021 ενώ δύο ευρωπαϊκές χώρες, η Ελβετία και η Σουηδία, καταλαμβάνουν τις δύο πρώτες θέσεις. Αντίστοιχα, αν δούμε τα ποσά που επενδύουν οι χώρες σε έρευνα και ανάπτυξη ως ποσοστό του ΑΕΠ τους, θα καταλάβουμε πολλά για την πολιτική που ακολουθούν σε αυτόν τον τομέα. Το Ισραήλ είναι πρώτο με 4,9% και ακολουθούν η Κορέα, η Κίνα, η Σουηδία και η Ιαπωνία, ενώ η Ελλάδα είναι πολύ πιο χαμηλά με ποσοστό 1,2%.
Η καινοτομία είναι νοοτροπία και για να αναπτυχθεί χρειάζεται στρατηγική. Πρέπει επιτέλους να αντιληφθούμε ότι η έρευνα και η καινοτομία είναι βασικοί πυλώνες μίας οικονομίας και να επενδύσουμε σε αυτούς με στοχευμένες δράσεις. Σταδιακά οδεύουμε στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, η οποία έχει στο επίκεντρό της την καινοτομία. Ο Τζέφρεϊ Μουρ στη διαδικασία της καινοτομίας, λέει ότι η πορεία της τεχνολογίας ξεκινάει από μία μικρή ομάδα καινοτόμων, των λεγόμενων innovators και αυτών που την υιοθετούν έγκαιρα (early adopters) στην πλειονότητα και στον μαζικό πληθυσμό. Μπορούμε να μάθουμε πολλά από άλλες χώρες, αλλά κυρίως πρέπει να καταλάβουμε το σκεπτικό και τα οφέλη της παραγωγής καινοτομίας και να ηγηθούμε παρά να αντιγράφουμε. Απαραίτητο στοιχείο για να το κάνουμε πράξη είναι να αξιοποιήσουμε το ανθρώπινο δυναμικό μας. Ίσως το μοναδικό όφελος που μπορεί να έχει η χώρα μας από το brain gain είναι η υψηλή τεχνογνωσία και η αλλαγή στην κουλτούρα των Ελλήνων που εργάζονται σε επιχειρήσεις του εξωτερικού. Οι άνθρωποι είναι αυτοί που παράγουν καινοτομία και ας μην ξεχνάμε ότι όσο και να εξελιχθεί μία τεχνολογία, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και να μετεξελιχθεί σε γενική τεχνητή νοημοσύνη, η εφευρετικότητα και η καινοτομία θα παραμένουν μοναδικά χαρακτηριστικά του ανθρώπινου είδους. Γι’ αυτό άλλωστε και ο Στιβ Τζομπς είπε «η τεχνολογία δε σημαίνει τίποτα. Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι εμπιστεύεσαι ανθρώπους, οι οποίοι βασικά είναι καλοί και έξυπνοι και αν τους δώσεις εργαλεία, θα κάνουν με αυτά υπέροχα πράγματα».
Τα άρθρα και τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
Ακολουθήστε τις ειδήσεις του speaknews.gr στο Google News πατώντας εδώ
