Στις αρχές του 2021, ψηφίστηκε το νομοσχέδιο που κατέθεσε η Υπουργός Παιδείας κα Κεραμέως, το οποίο περιλάβανε ορισμένες σημαντικές αλλαγές. Εν συνεχεία, με το Ν. 4777/2021, επικυρώθηκαν οι σχετικές αλλαγές.
Τι άλλαξε με το Νέο Νόμο «Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις»;
Το συγκεκριμένο ΦΕΚ περιλαμβάνει ρυθμίσεις:
1. Σχετικά με την εισαγωγή στα ΑΕΙ και τη φοίτηση σε αυτά:
- Ελάχιστη βάση εισαγωγής
- συγκεκριμένος αριθμός επιλογών στο μηχανογραφικό
- χρονικό όριο φοίτησης
2. Σχετικά με την προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και την αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος:
- ελεγχόμενη είσοδος στα ΑΕΙ
- ίδρυση Μονάδας και Επιτροπής ασφαλείας και προστασίας στα ΑΕΙ
- θεσμοθέτηση Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων που θα υπάγεται στην Ελληνική Αστυνομία
- πρόβλεψη ολοκληρωμένου πλαισίου πειθαρχικού δικαίου στα ΑΕΙ.
Η πρώτη και σημαντικότερη αλλαγή για τους υποψηφίους είναι η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Όπως αναφέρθηκε από το Υπουργείο Παιδείας, η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) θεσπίστηκε κυρίως για τη διασφάλιση των ακαδημαϊκών προϋποθέσεων της επιτυχούς φοίτησης και της έγκαιρης ολοκλήρωσης των σπουδών καθώς στο παρελθόν εισάγονταν φοιτητές ακόμη και με βαθμό 1 στα 20, ενώ σχεδόν 30% των φοιτητών δεν αποφοιτά ποτέ. Παράλληλα, για τη θωράκιση του κύρους των Πανεπιστημιακών σπουδών, για την ενίσχυση της αυτονομίας των ΑΕΙ και της δυνατότητας κάθε τμήματος να διαμορφώσει την ιδιαίτερη ακαδημαϊκή τους φυσιογνωμία, καθώς για πρώτη φορά προβλέπεται αποφασιστικός ρόλος των ΑΕΙ στην εισαγωγή των φοιτητών αλλά και για την ορθολογικότερη κατανομή και χρήση των πόρων του κάθε ΑΕΙ.
Η εφαρμογή της ξεκινά από τις φετινές Πανελλήνιες όπου πλέον κάθε τμήμα θέτει ως ΕΒΕ ποσοστό Χ% του μέσου όρου (ΜΟ) των μέσων επιδόσεων (ΜΕ) όλων των υποψηφίων στο σύνολο των τεσσάρων μαθημάτων (Μ1, Μ2, Μ3, Μ4), του επιστημονικού πεδίου του υποψηφίου[ΜΟ=(ΜΕΜ1+ΜΕΜ2+ΜΕΜ3+ΜΕΜ4)/4
Μια ακόμη σημαντική αλλαγή αφορά τους μαθητές που θα δώσουν Πανελλαδικές το 2022 και έπειτα. Σήμερα, σε κάθε επιστημονικό πεδίο υπάρχουν δύο συγκεκριμένα μαθήματα αυξημένης βαρύτητας, οι συντελεστές βαρύτητας των οποίων καθορίζονται από το Υπουργείο Παιδείας με οριζόντιο τρόπο για όλες τις Σχολές / Τμήματα στο συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο. Πλέον προβλέπεται πως η κάθε Πανεπιστημιακή Σχολή / Τμήμα θα μπορεί να ορίζει το ποσοστό (συντελεστή βαρύτητας) με το οποίο κάθε πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα θα συμβάλλει στη διαμόρφωση των μορίων του υποψηφίου, π.χ. το Φυσικό θα μπορεί να ορίζει α) ότι η Φυσική είναι το μάθημα με τη μεγαλύτερη βαρύτητα, και β) τον συντελεστή της βαρύτητας αυτής, ο οποίος θα επιδρά στη διαμόρφωση των μορίων των υποψηφίων του. Η ρύθμιση αυτή ενισχύει ακόμη περισσότερο την αυτονομία των Πανεπιστημίων και τον ρόλο τους στη διαμόρφωση των ακαδημαϊκών προϋποθέσεων εισαγωγής υποψηφίων. Προβλέπεται η εφαρμογή της ρύθμισής αυτής από τους υποψηφίους που θα εξεταστούν το καλοκαίρι του 2022 και έπειτα.
Μια ακόμη σημαντική αλλαγή έχει να κάνει με την υποβολή του μηχανογραφικού όπου πλέον από το 2022 γίνεται σε 2 φάσεις. Στην Α φάση οι υποψήφιοι θα συμπληρώνουν το μηχανογραφικό δελτίο με συγκεκριμένο αριθμό επιλογών, έως 10% του συνόλου των τμημάτων κάθε επιστημονικού πεδίου για τους υποψηφίους από ΓΕΛ και έως 20% για τους υποψηφίους από ΕΠΑΛ. Μετά την ανακοίνωση των επιτυχόντων της Α φάσης, οι μη εισαχθέντες θα συμμετέχουν στη Β φάση, κατά την οποία οι επιλογές τους θα περιλαμβάνουν όσα τμήματα εξακολουθούν να έχουν κενές θέσεις από την Α φάση χωρίς περιορισμό αριθμού επιλογών, εφόσον επιτυγχάνεται η καθορισμένη ΕΒΕ κάθε τμήματος. Σύμφωνα με το Υπουργείο, η ρύθμιση αυτή αποσκοπεί στο να προβαίνουν οι υποψήφιοι σε πιο συνειδήτες επιλογές, ανάλογα με τις κλίσεις, δεξιότητες και προτεραιότητές τους, και τελικά να εισάγονται περισσότεροι υποψήφιοι σε τμήματα στα οποία επιθυμούν πραγματικά να σπουδάσουν.
Επιπρόσθετα απο φέτος εφαρμόζεται και το λεγόμενο παράλληλο μηχανογραφικό για τα ΙΕΚ. Δίνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα για υποβολή παράλληλου μηχανογραφικού δελτίου για τη φοίτηση σε δημόσιο Ι.Ε.Κ. Συνεπώς, ένας υποψήφιος μπορεί να υποβάλει παράλληλα α) μηχανογραφικό για είσοδο σε ΑΕΙ, βάσει της επίδοσής τους στις Πανελλαδικές εξετάσεις και β) μηχανογραφικό για εγγραφή σε δημόσιο ΙΕΚ βάσει του απολυτηρίου του και επιπλέον κριτηρίων σύμφωνα με τον κανονισμό λειτουργίας των ΙΕΚ.
Τέταρτο σημαντικό σημείο αναφορικά με το νέο πλαίσιο αφορα την ανώτατη διάρκεια φοίτησης. Η ανώτατη χρονική διάρκεια φοίτησης σε ένα 4ετές προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών ΑΕΙ θα είναι τα 6 έτη. Στην περίπτωση προγραμμάτων σπουδών που ο ελάχιστος χρόνος υπερβαίνει τα 4 χρόνια, προβλέπονται κατά το μέγιστο άλλα 3 χρόνια. Ειδική μέριμνα θα λαμβάνεται για φοιτητές που εργάζονται ή συντρέχει λόγος υγείας ή άλλος σπουδαίος λόγος, στις οποίες περιπτώσεις είναι δυνατή η υπέρβαση του ανώτατου χρόνου. Για τους ήδη φοιτούντες, ο ανώτατος χρόνος φοίτησης ξεκινά να υπολογίζεται από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος, 2021-2022.Το χρονικό όριο φοίτησης θεσπίζεται ώστε να υπάρχει ένα συνεκτικό πλαίσιο ολοκλήρωσης των σπουδών, με σκοπό την ουσιαστική αναβάθμισή τους.
Τέλος, ψηφίστηκαν και θα εφαρμοστούν στο πλαίσιο αυτου του νόμου και η ελεγχόμενη είσοδος στα ΑΕΙ καθώς σεκάθε ΑΕΙ θα εφαρμόζεται υποχρεωτικά σύστημα ελεγχόμενης πρόσβασης, και οι πανεπιστημιουπόλεις (campus) των ΑΕΙ περιβάλλονται υποχρεωτικά από περιμετρική περίφραξη ασφαλείας και συστήνονται Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακού Ιδρύματος (ΟΠΠΙ), οι οποίες θα στελεχώνονται από κατώτερους αξιωματικούς της Ελληνικής Αστυνομίας και ειδικούς φρουρούς, με ειδική εκπαίδευση για την αποστολή τους στο χώρο των ΑΕΙ.
