Είναι ο γείτονας μας, ο άνθρωπος που ζει δίπλα μας ή το παιδί του φίλου μας, ακόμα θα μπορούσαμε να ήμασταν και εμείς οι ίδιοι ή το παιδί μας, ένα άτομο με αναπηρία! Πολλές φορές, όταν κάτι δε μας αφορά άμεσα, δε βάζουμε τον εαυτό μας στη θέση του άλλου. Παρόλα αυτά, αυτά τα άτομα ζουν κοντά μας, αντιμετωπίζοντας καθημερινές προκλήσεις και συχνά χωρίς την ίδια μεταχείριση που έχουν οι υπόλοιποι πολίτες. Σύμφωνα με τα δεδομένα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 52 % των ατόμων με αναπηρία αισθάνεται ότι υφίσταται διακρίσεις.
Το 1992 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ανακήρυξε τη σημερινή ημέρα την 3η Δεκεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία, με στόχο την κατανόηση θεμάτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα αυτά καθώς και ευαισθητοποίηση για τα δικαιώματα και τις δυνατότητες των ατόμων με αναπηρία. Πρόκειται για μια μέρα που μας υπενθυμίζει την υποχρέωση διαφύλαξης ισότιμης αντιμετώπισης των ατόμων αυτών.
Σύμφωνα με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία ορίζεται τα άτομα με αναπηρία ως «τα άτομα με μακροχρόνιες σωματικές, νοητικές, πνευματικές ή αισθητηριακές βλάβες, οι οποίες σε αλληλεπίδραση με διάφορα εμπόδια δύνανται να παρεμποδίσουν την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή τους στην κοινωνία σε ίση βάση με τους άλλους».
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
- Μόνο τα μισά από τα άτομα με αναπηρία εργάζονται, ενώ η αναλογία αυτή για τα άτομα χωρίς αναπηρία είναι 3 στα 4.
- Το 28,4 % των ατόμων με αναπηρία αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού έναντι του 17,8 % των ατόμων χωρίς αναπηρία.
- Μόλις το 29,4 % των ατόμων με αναπηρία έχουν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε σύγκριση με το 43,8 % των ατόμων χωρίς αναπηρία.
- Το 52 % των ατόμων με αναπηρία αισθάνεται ότι υφίσταται διακρίσεις.
Κατά την αρχή 17 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων τονίζει ότι τα άτομα με αναπηρία έχουν δικαίωμα σε εισοδηματική στήριξη που διασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση, σε υπηρεσίες που τους επιτρέπουν να συμμετέχουν στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία, και σε εργασιακό περιβάλλον προσαρμοσμένο στις ανάγκες τους.
Χρηματοδότηση
Η ΕΕ παρέχει χρηματοδοτική στήριξη μέσω ετήσιας επιχορήγησης σε διάφορες οργανώσεις ατόμων με αναπηρία και ΜΚΟ σε επίπεδο ΕΕ (στο πλαίσιο του προγράμματος «Πολίτες, ισότητα, δικαιώματα και αξίες») για την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους και τη διευκόλυνση της συμμετοχής τους σε διαδικασίες σε επίπεδο ΕΕ (π.χ. με το να διατυπώνουν τη γνώμη τους για τη νομοθεσία και τις πολιτικές της ΕΕ). Οι φορείς αυτοί επιλέχθηκαν μέσω πρόσκλησης υποβολής προτάσεων και υπέγραψαν συμφωνία-πλαίσιο εταιρικής σχέσης για την περίοδο 2022-2025. Οι οργανώσεις που επιλέχθηκαν παρατίθενται στο κάτω μέρος της σελίδας της πρόσκλησης. Τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία (ΕΔΕΤ) είναι τα κύρια χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ για την ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής. Συμβάλλουν στη διασφάλιση της κοινωνικής ένταξης των πλέον ευάλωτων πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών με αναπηρία.
Ευρωπαϊκό Εξάμηνο
Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο παρέχει ένα πλαίσιο για τον συντονισμό των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση των ατόμων με ή χωρίς αναπηρία στα κράτη μέλη.
Υποστήριξη
Το σώμα Ευρωπαίων Εμπειρογνωμόνων σε Θέματα Αναπηρίας (EDE) παρέχει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανάλυση δεδομένων και πολιτικών από τα κράτη μέλη της ΕΕ. Διαχειρίζεται τη βάση δεδομένων DOTCOM, η οποία εξασφαλίζει την παρακολούθηση των μέσων πολιτικής που σχετίζονται με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στην ΕΕ και τα κράτη μέλη.
Ευαισθητοποίηση
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμευτεί να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στην καθημερινή ζωή και τα εργαλεία για τη βελτίωση της ζωής τους. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργανώνει κάθε χρόνο τη διάσκεψη για την ευρωπαϊκή ημέρα ατόμων με αναπηρία το βραβείο προσβάσιμης πόλης, το οποίο ανταμείβει τις πόλεις που έχουν καταβάλει εξαιρετικές προσπάθειες να γίνουν περισσότερο προσβάσιμες.
